Leren omgaan met een onzekere toekomst, lessen uit de geschiedenis

Van crisis naar transformatie, hoe historische samenlevingen omgingen met rampen.

In tijden van onzekerheid zoeken we houvast. Historicus en auteur Martine van den Berg laat in deze lezing zien hoe het verleden ons kan helpen de uitdagingen van vandaag beter te begrijpen. Gebaseerd op haar boek Ontrafeld. Een geschiedenis van crisis en herstel (2023) neemt zij ons mee langs momenten van ontwrichting en wederopbouw, van de klimaatschommelingen in de prehistorie tot pandemieën, oorlogen en vluchtelingenstromen.

Steeds weer blijkt: rampen brengen niet alleen verlies, maar ook verandering, vernieuwing en groei. Wat maakt dat sommige samenlevingen sterker uit een crisis komen, terwijl andere ten onder gaan? En wat zegt dat over onze tijd, met haar groeiende polarisatie, klimaatdreiging en geopolitieke spanningen?

Zoals Martine schrijft:
“Een van de grootste bedreigingen in onzekere tijden is polarisatie. Dat kan leiden tot een politieke crisis. Is de oplossing een verlichte autocratie, zoals we zien in de Verenigde Staten? Of blijven we geloven in de democratie met al haar gebreken?”

Met scherpe observaties, historische anekdotes en persoonlijke reflecties verkent Martine vragen die urgenter zijn dan ooit:

• Hoe blijven we verbonden in tijden van verdeeldheid?
• Wat kunnen we leren van herstel na vroegere crises, zoals de Zwarte Dood of de ineenstorting van de Bronstijd?
• Welke lessen biedt de geschiedenis voor een veerkrachtige toekomst?

Op 4 oktober van dit jaar verscheen haar tweede boek, de roman De Genesis van het verraad, een indringend en actueel werk over Israël, waarin Martine de thematiek van vertrouwen, macht en morele keuzes verder verdiept.

Een inspirerende lezing die perspectief biedt op onze tijd, hoopvol, realistisch en diepgeworteld in de menselijke ervaring van veerkracht.